Medale im. prof. J. Kondrackiego dla osób i instytucji zasłużonych dla WGSR UW

Podczas Kongresu Geografii Polskiej dziekan Wydziału Geografii i Studiów Regionalnych – prof. dr hab. Maciej Jędrusik wręczył medale im. Jerzego Kondrackiego. To odznaczenie jest przyznawane osobom lub instytucjom za zasługi dla Wydziału Geografii i Studiów Regionalnych UW. Decyzję o przyznaniu medalu podejmuje Rada Wydziału Geografii i Studiów Regionalnych UW, na wniosek kapituły, której przewodniczy prof. dr hab. Andrzej Richling.

Medalem zostali uhonorowani: prof. dr hab. Leon Andrzejewski, prof. Ivan Bićik, prof. dr hab. Andrzej A. Marsz oraz Polskie Towarzystwo Geograficzne, w którego imieniu medal odebrał prezes PTG – prof. dr hab. Antoni Jackowski.

Przedstawiamy sylwetki wyróżnionych osobistości i organizacji.

Prof. dr hab. Leon Andrzejewski urodził się w 1950 r. w Wejherowie. Studiował w Instytucie Geografii w Uniwersytecie Mikołaja Kopernika. Magisterium z geomorfologii uzyskał w roku 1974. Doktorat obronił w Instytucie Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN w 1981 r. Habilitację uzyskał w 1994 r., a tytuł profesora nauk o Ziemi w zakresie geografii w 2004 r. W 2009 r. objął stanowisko profesora zwyczajnego Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. W latach 2003-2010 pełnił funkcję dyrektora Instytutu geografii UMK. Jego zainteresowania naukowe związane są z: geomorfologią ogólną, fluwialną, glacjalną i glacjofluwialną oraz geografią fizyczną, paleogeografią czwartorzędu, ochroną i kształtowaniem środowiska. Dorobek naukowy obejmuje ponad 180 pozycji. Ponadto w dorobku naukowym znalazło się ok. 40 opracowań o charakterze projektów naukowych. Brał udział w kilku międzynarodowych projektach badawczych i kilku krajowych oraz w kilkunastu wyprawach naukowych, m.in. do Mongolii, na Spitsbergen, Wyspy Owcze i na Islandię. Był promotorem w 5 przewodach doktorskich, wypromował ponad 100 magistrów geografii oraz licencjatów. Od dwóch kadencji pełni funkcję członka Centralnej Komisji ds. Stopni i Tytułu naukowego.

Prof. Ivan Bićik   urodził się w Pradze w 1943 r. W 1965 r. ukończył studia geograficzne w zakresie geografii społecznej na Uniwersytecie Karola, gdzie w 1974 r. obronił doktorat. Habilitował się tamże w 1990 r. W latach 1990-1994 pełnił funkcję Prodziekana ds. Studenckich Wydziału Nauk Przyrodniczych Uniwersytetu Karola. Wypromował 15 doktorów i 100 magistrów. Prowadził również wykłady dla studentów z Dartmouth College (New Hampshire, USA). Prof. Ivan Bićik pełnił i pełni obecnie wiele funkcji w czeskich i światowych organizacjach i komitetach naukowych, m.in. w latach 1994-2006 był prezydentem Czeskiego Towarzystwa Geograficznego, a od 2009 r. jest członkiem Komitetu Wykonawczego Rady Towarzystw Naukowych przy Akademii Nauk Republiki Czeskiej. Od początku lat 60. XX w. uczestniczył w polsko-czeskich seminariach geograficznych organizowanych przez Uniwersytet Warszawski i Uniwersytet Karola, a od początku lat 90. XX w. do 2009 r. kierował ze strony czeskiej wspomnianą współpracą, która od 1995 r. objęła również Uniwersytet J. A. Komeńskiego w Bratysławie (dziewięciokrotnie był organizatorem lub współorganizatorem tych seminariów). W 1994 r. był recenzentem w postępowaniu habilitacyjnym Andrzeja Kowalczyka.

Prof. dr hab. Andrzej A. Marsz urodził się w roku 1940. Studiował na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu. Magisterium uzyskał w 1963 r., doktorat w roku 1968, habilitację w 1972, a profesurę w 1988. Po studiach podjął pracę w Instytucie Geografii UAM. W 1975 r. przeszedł do Wyższej Szkoły Morskiej w Gdyni (od 2001 roku – Akademia Morska w Gdyni). W 1984 r. został kierownikiem stworzonej przez niego Katedry Meteorologii i Oceanografii Nautycznej. W Akademii Morskiej był zatrudniony do 2015 r. Jego zainteresowania naukowe dotyczyły warunków hydrometeorologicznych w Antarktyce i Arktyce, morfologii brzegów różnych akwenów, struktury krajobrazu w otoczeniu Zatoki Admiralicji (Antarktyka), mechanizmów zmian klimatu pod wpływem zmian stanu termicznego oceanu, w tym ich wpływu na zmiany klimatu Polski. Do najważniejszych osiągnięć naukowych Profesora, obok wczesnych prac z dziedziny nauki o krajobrazie, należało sformułowanie głównych prawidłowości ewolucji brzegów lodowych i opracowanie metody prognozowania zmian powierzchni zlodzonej, opracowanie nowego wskaźnika kontynentalizmu („oceanizmu”), prace dotyczące prognozowania charakteru cyrkulacyjnego i termicznego zim na obszarze Europy Środkowej z dużym wyprzedzeniem czasowym, wreszcie próby określenia roli tzw. Oscylacji Północnoatlantyckiej w kształtowaniu zmienności klimatu Polski. Opublikował samodzielnie lub we współautorstwie 230 prac naukowych. Był redaktorem naukowym lub współredaktorem 12 monografii i prac zbiorowych. Odbył wiele podróży naukowych. Pływał również na statkach szkolnych WSM/AM jako oficer praktyk lub oficer pokładowy. Uczestniczył w czterech Polskich Ekspedycjach Antarktycznych na Stację Arctowskiego na Szetlandach Południowych. Kierował ekspedycją morską WSM do fiordu Hornsund (1980 r.). Prof. dr hab. Andrzej A. Marsz był członkiem Rady Naukowej Instytutu Nauk Fizycznogeograficznych WGSR UW. Prowadził wykłady dla specjalizantów. Brał też aktywny udział w upowszechnieniu i rozwoju kompleksowego nurtu w geografii fizycznej, w tym współpracował z prof. Kondrackim przy próbach ujednolicenia terminologii geografii fizycznej.

Polskie Towarzystwo Geograficzne. 27 stycznia 2018 roku minęło 100 lat od momentu utworzenia Polskiego Towarzystwa Geograficznego. Rozmowy w tej sprawie trwały wcześniej, ale we wskazanym dniu odbyło zebranie założycielskie, podczas którego deklaracje członkowskie podpisało 47 osób. Wśród członków założycieli wymienić można Stanisława Lencewicza, Jana Lewińskiego, Jerzego Lotha, Bolesława Olszewicza, Stanisława Poniatowskiego i Ludomira Sawickiego. Pierwszym prezesem został Jan Lewiński. Organem Towarzystwa był Przegląd Geograficzny. Przez kilka Towarzystwo systematycznie się rozwijało, ale już w latach 20. ub. wieku nastąpiło rozbicie ruchu geograficznego. PTG przetrwało jednak. W 1934 r. PTG było współorganizatorem Kongresu Geograficznego (Międzynarodowej Unii Geograficznej) w Warszawie. Po przerwie wymuszonej II wojną światową Polskie Towarzystwo Geograficzne wznowiło działalność 6 maja 1945 r. Warszawie. Jednym z inicjatorów wznowienia działalności Towarzystwa był profesor Jerzy Kondracki. W latach 1946-1953 Towarzystwo było najważniejszym ośrodkiem badań geograficznych w Polsce. Po 1953 r. PTG zajmowało się przede wszystkim działalnością popularyzatorską oraz dydaktyką geografii.

Jerzy Kondracki był związany z PTG od roku 1933. W okresie 1959-1968 pełnił funkcję przewodniczącego Zarządu Głównego, a w latach 1953-1959 i 1968-1987 był zastępcą przewodniczącego. W 1976 r. został członkiem honorowym PTG, a w 1987 r. nadana Mu została godność Honorowego Przewodniczącego Polskiego Towarzystwa Geograficznego. Życiu Towarzystwa poświęcił 80 publikowanych not. Wziął udział we wszystkich corocznych zjazdach PTG.