Wspomnienie o prof. dr hab. Grzegorzu Węcławowiczu (1943-2024)

Prof. dr hab. Grzegorz Węcławowicz urodził się w 1943 r. Po ukończeniu szkoły średniej, w latach 1961-1966 studiował geografię na ówczesnym Wydziale Biologii i Nauk o Ziemi Uniwersytetu Warszawskiego, gdzie uzyskał stopień magistra w zakresie geomorfologii. W latach 1967-1970 był zatrudniony jako asystent w Instytucie Geografii Wydziału Biologii i Nauk o Ziemi UW. Następnie, w 1974 r., ukończył studia doktoranckie w Instytucie Geografii Polskiej Akademii Nauk, otrzymując stopień doktora na podstawie rozprawy „Struktura przestrzeni społeczno-gospodarczej Warszawy 1931 i 1970 r. w świetle analizy czynnikowej”. 

Od 1974 r. aż do niemal ostatnich miesięcy życia prof. dr hab. Grzegorz Węcławowicz był związany zawodowo z Instytutem Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania im. Stanisława Leszczyckiego PAN w Warszawie. Pracując w IGiPZ PAN, w 1988 r.  otrzymał kolejno stopień doktora habilitowanego (na podstawie rozprawy „Struktury społeczno-przestrzenne w miastach Polski”), a w 1998 r. tytuł profesora.

Poza zatrudnieniem na cały etat w IGiPZ PAN, podczas swojej długiej kariery zawodowej prof. dr hab. Grzegorz Węcławowicz był także związany z London School of Economics and Political Sciences (Wielka Brytania, 1976-1977), University of Leeds, School of Geography (Wielka Brytania, 1995-1996), Wyższą Szkołą Humanistyczną w Pułtusku (1997-2003), Wyższą Szkołą Handlu i Finansów Międzynarodowych w Warszawie (1998-2007), a także Biurem Planowania Przestrzennego Urzędu Miasta Krakowa (2008-2011).

Poczynając od początku lat 70. XX wieku prof. dr hab. Grzegorz Węcławowicz zajmował się głównie badaniami struktur społeczno-przestrzenych w aglomeracjach miejskich Polski. Temu zagadnieniu poświęcona była nie tylko Jego rozprawa doktorska i tzw. książka habilitacyjna, ale i większość artykułów, przy czym znaczna ich część ukazała się w językach angielskim i francuskim. Do ważniejszych publikacji, w których prof. dr hab. Grzegorz Węcławowicz zawarł swoje przemyślenia i doświadczenia na temat struktur i procesów społeczno-przestrzennych w miastach Polski, należą bez wątpienia zeszyty w serii „Atlas Warszawy”, wydana w Wielkiej Brytanii książka „Contemporary Poland. Space and society” (1996), jak również książki „Przestrzeń i społeczeństwo współczesnej Polski. Studium z geografii społeczno-gospodarczej” i „Geografia społeczna miast” (2003, 2007).

Prof. dr hab. Grzegorz Węcławowicz uczestniczył w kilku znaczących międzynarodowych programach badawczych. M.in. w projekcie „Restructuring large-scale housing estates in European cities: good practices and new visions for sustainable neighbourhoods and cities” (część V Ramowego Programu Unii Europejskiej), badaniach noszących nazwę „Socio-spatial consequences of demographic change for East Central European Cities” (2006-2009), a także w projektach „Best development conditions in European metropolises: Paris, Berlin and Warsaw” i „New post-socialist city: competitive and attractive”.

W trakcie swojej wieloletniej działalności prof. dr hab. Grzegorz Węcławowicz był promotorem bądź recenzentem w licznych postępowaniach doktorskich, habilitacyjnych i profesorskich. W tym również na Wydziale Geografii i Studiów Regionalnych, z którym cały czas utrzymywał kontakty, nie tylko czynnie uczestnicząc w konferencjach i seminariach naukowych, ale prowadząc gościnnie wykłady dla studentów. W podzięce za wieloletnią współpracę z Wydziałem i okazywaną jego pracownikom życzliwość, a także w dowód uznania dla osiągnięć naukowo-badawczych, w 2023 roku prof. dr hab. Grzegorz Węcławowicz otrzymał Medal im. Jerzego Kondrackiego.

Prof. dr hab. Grzegorz Węcławowicz zmarł po długiej i ciężkiej chorobie 12 czerwca 2024 roku. 

(prof. dr hab. Andrzej Kowalczyk)